Tacoma Maru 1

                                                                                                                                                                     12-11-2017

 

LAND

STAD

1e KAMP

A/V

D-M-Y

kr

DODEN

Java

Batavia

 

V

16-10-1942

1700

 

Malakka

Singapore

 

A

19-10-1942

1700

 

Malakka

Singapore

 

V

24-10-1942

1637

 

Malakka

Pinang

 

A

25-10-1942

1637

 

Malakka

Pinang

 

V

2-11-1942

1636

1

Birma

Rangoon

 

A

7-11-1942

1625

12

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gevangenis

A

7-11-1942

1625

 

A=Aankomst, V=Vertrek; kr=krijgsgevangenen

 

De Tacoma Maru 1 (3000 ton) vertrok op 16-10-1942 met ongeveer 1700 Nederlandse krijgsgevangenen (waaronder 500 reserve-officieren van het KNIL) uit Tandjong Priok naar Birma; deze groep krijgs­gevan­genen kwam uit het 10e Bataljon in Batavia. De krijgsgevangenen zaten in over­volle ruimen. De volgende dag brak er bacillaire dysenterie uit. Omdat isolatie van de zieken niet mogelijk was verspreidde de ziekte zich snel: er waren spoedig honder­den zieken.

 

Op 19-10-1942 bereikte het schip de rede van Singapore; hier mochten 63 ernstig zieke patiënten aan wal gebracht worden. De overige krijgsgevangenen bleven aan boord.

 

Op 24-10-1942 vertrok het schip en voer langs de kust van Malakka in een convooi van 6 schepen. Even voorbij Pinang werd het convooi aangevallen door twee geallieerde onder­zeeërs: één escorte-schip werd getorpedeerd. Het convooi vluchtte op 25-10-1942 de haven van Pinang binnen; hier bleef het schip ongeveer een week liggen. De hitte in het ruim was een ver­schrikking. De ernstig zieke patiënten mochten aan dek gelegd worden. Er werden geen medicijnen beschik­baar gesteld, de dysenterie breid­de zich verder uit. Op de dag van vertrek overleed het eerste slacht­offer, hij werd in Pinang ter aarde besteld.

 

Op 2-11-1942 begon de overtocht naar Rangoon; onderweg overleden iedere dag één of meer krijgsgevangenen; zij kre­gen een zeemansgraf. Bij aan­komst in Rangoon op 7-11-1942 waren 12 man overleden; 14 zeer zwaar zieke patiën­ten werden direct opgenomen in het Japanse Hospitaal. De overigen werden overgebracht naar de Ge­van­genis; er waren op dat moment ongeveer 600 dysen­terie-patiënten.

The Tacoma Maru 1 (3,000 tons) sailed on 16-10-1942 with about 1700 Dutch POW’s (amongst which 500 reserve-officers of the KNIL) from Tandjong Priok (harbour of Batavia) to Birma; the POW came from the 10th Battalion camp in Batavia. The holds were over-crowded. The follo­wing day bacillary dysentery broke out; isolation of sick per­sons was impossible, causing a quick spreading of the dysen­tery with hundreds of sick men.

 

On 19-10-1942 the ship arrived at the Roads of Singapore; here 63 seriously ill patients disembarked. The other POW’s stayed on board.

 

On 24-10-1942 the ship left again and sailed along the coast of Malaya in a convoy of 6 ships. Just past Pinang the convoy was attacked by two allied submarines: one escort was sunk. On 25-10-1942 the convoy fled to the harbour of Pinang; here the ship stayed for about one week. The heat in the hold was terrible. Seriously ill patients were allowed to stay on deck. Medication was not available: the dysentery spread out further. On the day of departure the first patient died, he was buried in Pinang.

 

On 2-11-1942 the sea crossing to Rangoon started; every day one or more POW’s died and got a seaman’s burial. After arrival in Rangoon on 7-11-1942 12 men had died; 14 very sick patients were transported to the Japanese Hospi­tal. The other POW’s were transferred to the Prison; at that moment there were about 600 dysentery patients.

 

Literatuur

Blommenstein, A. van – Proces Verbaal, 21-02-46, NIOD, IC 000957

Brouwer, D. – Brief, archief familie Veenstra (32 zieken naar Japans Hospitaal)

Detiger, W.E.C. in Leffelaar, H.L. en E. van Witsen - Werkers aan de Burmaspoorweg, 1982, pg 99-102

Detiger, J.G. - Proces verbaal, NIOD, IC 061857

Kan, Wim - Burma Dagboek 1942-1945, 1986, pg 77-94

Kreefft, Otto – Burma-spoorweg, een visule herinnering, 1998, pg 18

Leffelaar, H.L. en E. van Witsen - Werkers aan de Burmaspoorweg, 1982, pg 99-101

Michno, G.F. – Death on the Hellships, 2001, geen vermelding

Nelson, David – The Story of Changi Singapore, 1974, 214 (1600 Nederlanders)

Spaans, J.P. – Vier trappen in de hel, NIOD, IC 080956 (Nieuwsblad vh Noorden 10-14 augustus 1965)

Stademan – Rapport, NIOD, IC 048853, pg 4

Verslag, NIOD, IC 081037

Vonk, Corry en Wim Kan – 100 dagen uit en thuis, 1946, pg ………

Vrijdag, J. – Salanganen vlogen voort, hoofdstuk 15 (Bibliotheek Bronbeek)

Walboom, Leen - Odyssee door Azië, 1997, pg 23-33

Witsen, E. van - Krijgsgevangenen in de Pacific-oorlog, 1971, pg 103 (1600 kr)

 

Tekeningen

Kreefft, Otto – Birmaspoorweg, een visuele herinnering, 1998, pg 18 (in het ruim van de Tacoma Maru)

 

Naamlijst overledenen

Harkema, P. – Notitieboekje met namen van alle overledenen (archief familie Harkema)

Stabelan, jaargang 8, nummer 6, pg 16

 

Websites

www.britain-at-war.org.uk

 

Naamlijst overledenen

Tacoma Maru 1 Dodenlijst

 

 

Transportschema

 

 

Index          Zeetransporten              Kampen in Birma/Thailand